Rất nhiều bạn thắc mắc là cây mai tứ quý có điểm gì khác với mai vàng, vì sao lại gọi là mai Tứ quý.

Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sự khác nhau giữa 2 loại mai này như thế nào nhé!

Cây mai Tứ Quý có đểm gì khác mai vàng?
So sánh sự khác nhau giữa mai tứ quý và mai vàng

Mai tứ quý, còn gọi là Mai Đỏ, trước đây mang nhiều tên như Ochna atropurpurea DC., Ochna multiflora, Ochna serratifolia, hiện nay các nhà khoa học cùng chấp nhận tên Ochna serrulata (Hoshst.) Walp. Loài Mai này có nguồn gốc phía đông Mũi Hảo Vọng (Cape of Good Hope), thuộc Nam Phi. Hoa cũng màu vàng, cành ít hoa hơn, và ra bông lẻ tẻ suốt năm.

Mai này thường trồng trong sân trước nhà, trong chậu để làm cây cảnh, nhưng không cắt nhánh để chưng trên bàn như loài Mai Vàng. Mai tứ quý chịu lạnh giỏi, vì có nguồn gốc xứ lạnh, ở vĩ độ 32º Nam Bán cầu, nơi có nhiệt độ trung bình 7 °C trong mùa lạnh, nên được ưa chuộng ở Bắc Mỹ nơi có khí hậu ôn hòa trong mùa đông (trên 10°C). Trung quốc và Việt Nam du nhập giống này từ lâu đời. Tại miền Bắc Việt Nam, đa số mai Ochna là mai tứ quý.

Mai Vàng (hoàng mai – thường gọi là huỳnh mai vì cử húy tên chúa Nguyễn Hoàng, Champax) tức Ochna integerrima, là loài mai bản địa, mọc hoang trong rừng còi từ Quảng Trị vào Nam, có hoa từ tháng 1 đến tháng 4 dương lịch, tùy nơi. Đây chính là Mai Vàng Ngày Tết ở Miền Nam.

Tôi đã cố công tìm kiếm trên mạng, cũng như trong các sách thực vật học vùng Đông Dương và Đông Nam Á để tìm nguồn gốc chữ Champax, thì thấy có tên này, nhưng không nói đó là ngôn ngữ nước nào. Phải chăng Champax và Champa (nước Chiêm Thành) có liên hệ với nhau? Bởi vì lãnh thổ hoa Mai Vàng cũng chính là lãnh thổ của Chiêm Thành ngày xưa.

Mai Vàng ngày Tết Ochna integerrima phân bố địa lý từ vùng Đông Bắc Ấn Độ,  Andamans, Nicobars (giữa vĩ tuyến 6º và 14º N), Bangladesh, Burma, Bán đảo Mã Lai, đến Đông Dương, từ xích đạo cho tới Khammouan (vĩ độ 17.4 ºN) thuộc Lào, Đảo Hải Nam (vĩ tuyến 20 º N), và Tây Nam Quảng Đông (khoảng vĩ tuyến 24 º N) gần vùng biên giới Việt Nam và Trung Quốc, nơi có nhiệt độ mùa đông trung bình 10ºC. Tại vùng cực bắc này, hoa Mai Vàng bắt đầu nở vào tháng 3 và 4 dl, nở rộ từ tháng 4 đến tháng 6 dl.

Tại Việt Nam, Mai Vàng thấy mọc hoang ở rừng núi Côn Đảo (vĩ tuyến 8º 02’ N, là đảo cực nam của Việt Nam), tập trung nhiều nhất từ vùng rừng núi ở Miền Đông, Miền Trung, Cao Nguyên cho tới Quảng Trị, từ mực nước biển cho tới cao độ 700 m. Trên vĩ tuyến 17 ºN, cũng thấy Mai Vàng mọc rải rác ở vùng Quảng Bình (Bến Én), Đèo Ngang (Hà Tỉnh), Nghệ An (Nghĩa Đàn), Ninh Bình (Tam Đảo), đảo Bái Tử Long (vỉ độ 20.70 ºN, Quảng Ninh).

Cũng tại Quảng Ninh có giống Mai Vàng ở núi Yên Tử, chịu được lạnh, và hoa có mùi thơm. Hà Nội ở vĩ độ 20°53' - 21°23N, có nhiệt độ trung bình mùa đông là 15.2°C, có khi sụt xuống 2.7°C (tháng 1/1955). Ngược lại, Vịnh Hạ Long cũng có cùng vĩ độ (20°45'-20°50' N), nhưng nhờ ảnh hưởng của biển, nhiệt độ trung bình mùa đông ấm hơn (16-18°C), và ít khi xuống dưới 12°C. Truyền thuyết cho rằng giống Mai Yên Tử này là con cháu của gốc Mai Vàng do vua Trần Nhân Tông trồng trên núi Yên Tử khi nhà vua đi tu (từ năm 1285 đến 1288).

Như vậy, trong lãnh thổ Việt Nam, Mai Vàng là giống bản địa mọc tự nhiên từ Nam chí Bắc, và giới hạn phân bố cực bắc của giống này ở khoảng vĩ độ 24 ºN trong lãnh thổ Trung quốc. Tại vĩ độ này, như Tiandong Xian (vĩ độ 23 º.60’N, cao độ 60 m) có nhiệt độ trung bình mùa đông khoảng 10-12°C.

Mai Vàng Ochna integerrima được mô tả là loại cây lá rụng theo mùa (deciduous) trong rừng lá rụng ở Đông Nam Á. Lá mai rụng trong mùa đông, sau đó ra hoa trong mùa Xuân, từ tháng 1 đến tháng 4 dl.

Tuy nhiên tại Việt Nam, giống Mai Vàng có lá xanh quanh năm (evergreen), ngoại trừ giống mai vàng Trại Thủy ở Nha Trang (nơi có tượng Phật trên đỉnh núi khi vào thành phố) lá rụng vào mùa đông trước khi ra hoa rực rở vào dịp Tết ta. Mai vàng chịu khô hạn và cháy rừng rất giỏi, không chịu úng nước. Sau cháy rừng, thân cây phần trên bị chết, nhưng phần gốc vẫn sống, đâm chồi mạnh, cho nhiều hoa trái hơn để bảo tồn nòi giống. Chim ăn trái chín và nhờ vậy cây Mai được phân tán rộng rãi.

Mai là giống vùng nhiệt đới, không chịu lạnh được nhiều, nhưng giống Mai Yên Tử ở Miền Bắc (Quảng Ninh) chịu lạnh rất giỏi. Mai Yên tử nở hoa sau Tết Nguyên Đán, thông thường từ giữa tháng Giêng đến tháng 3 Âm Lịch. Các Việt kiều ở Mỹ nên tìm trồng giống Mai Vàng này.

Cây mai Tứ Quý có đểm gì khác mai vàng?

Bảng so sánh sự khác nhau giữa mai tứ quý Ochna serrulata và mai vàng Ochna integerrima:

Đặc điểm Mai tứ quý Mai vàng
Tên khoa học Ochna serrulata Ochna integerrima
Đặc điểm Rất ít bị sâu bênh, vừa chịu nắng tốt lại có thể sống được nơi ít nắng, chịu lạnh Ưa đất ẩm và ánh sáng nhưng không chịu được úng
Nụ hoa Mọc tại ngọn, hoa nở màu vàng các cánh hoa rơi rụng rồi năm đài hoa đổi thành màu đỏ,
úp lại ôm lấy nhụy, trông giống như nụ hoa vừa nhú.
Mọc tại nách lá
Số lượng cánh hoa 5 Cánh Mai rừng: 5 đến 9 cánh, song đôi khi lên đến 12 - 18 cánh
Thời tiết Chịu được thời tiết lạnh ít chịu được thời tiết lạnh
Thời gian nở hoa Nở hoa lẻ tẻ hầu hết các tháng trong năm Nở hoa từ tháng 1 đến tháng 4 dương lịch
hằng năm
Phân bố chủ yếu Nguồn gốc Nam Phi, Phân bố rải rác các tỉnh thành trong nước, chịu lạnh giỏi Nguồn gốc bản địa, phân bố nhiều tại dãy Trường Sơn, Đã nẵng cho đến Khánh Hòa,
Cũng có nhiều tại Đồng bằng Sông cửu long và Cao nguyên nhưng ít hơn
Riêng miền Bắc vẫn còn mai vàng Yên Tử, chủ yếu ở Quảng Ninh
Nuôi trồng Vì sức sống tốt nên được sử dụng làm phôi, ghép các giống mai hoa đẹp
Cành ghép phát triển rất mạnh, nhanh cho ra hoa cành tốt tươi sau 7-10 tháng ghép.
Có thể để chơi bông không ghép để giữ đặc tính quý của loài hoa.
Mai thuộc loại dễ trồng và cũng dễ chăm sóc.
Người ta thường trồng mai bằng cách chọn những hạt mai chín mẩy,
ngâm nước rồi đem gieo vào đất ẩm.

Hy vọng với những chia sẽ trên, hoamaixunau sẽ giúp bạn so sánh được sự khác nhau giữa hai loại mai vàng và mai tứ quý. Chúc các bạn chăm mai thật tốt!

Hoa Mai Tết Bình Định

Cùng chuyên mục:

Tags: sự khác nhau mai vàng và mai tứ quý, Cây mai tứ quý có điểm gì khác mai vàng, Mai tứ quý có giá trị không, Cây mai tứ quý giá bao nhiều